Faktoring to nie jedna usługa, a cała grupa rozwiązań finansowych, które mają wspólny cel – szybki dostęp do gotówki z wystawionych faktur. Ale sposób działania, zakres usług i poziom ryzyka mogą się znacząco różnić. W tym artykule przedstawiamy wszystkie kluczowe rodzaje faktoringu, porównujemy je i podpowiadamy, kiedy warto sięgnąć po konkretną opcję.
1. Faktoring pełny (bez regresu)
Na czym polega?
Faktor wypłaca środki z faktury, a w razie braku zapłaty przez kontrahenta bierze ryzyko na siebie.
Zalety:
- Firma nie ponosi ryzyka niewypłacalności klienta.
- Bezpieczny sposób poprawy płynności.
- Często zawiera dodatkowe usługi (windykacja, monitoring należności).
Wady:
- Wyższy koszt usługi (faktor kalkuluje ryzyko).
- Dostępny głównie dla firm z wiarygodnymi odbiorcami.
Dla kogo?
Dla firm, które chcą zabezpieczyć się przed ryzykiem i mają odbiorców o dobrej historii płatniczej.
2. Faktoring niepełny (z regresem)
Na czym polega?
Firma otrzymuje pieniądze z faktury, ale jeśli klient nie zapłaci – musi je zwrócić.
Zalety:
- Tańszy niż faktoring pełny.
- Mniej formalności.
- Szybsza decyzja o przyznaniu finansowania.
Wady:
- Ryzyko nadal leży po stronie przedsiębiorcy.
- Może generować problem z płynnością, jeśli kontrahenci zalegają z płatnościami.
Dla kogo?
Dla firm, które znają swoich odbiorców i mają do nich zaufanie – lub mają mało opóźnień w płatnościach.
3. Faktoring mieszany (hybrydowy)
Na czym polega?
Kombinacja faktoringu pełnego i niepełnego – część odbiorców objęta jest ochroną, a część nie.
Zalety:
- Elastyczne podejście.
- Można objąć ochroną tylko kluczowych klientów.
Wady:
- Trzeba samodzielnie monitorować, który kontrahent jest objęty jaką formą.
- Złożona umowa.
Dla kogo?
Dla firm, które chcą zoptymalizować koszty i zabezpieczyć się tylko przed ryzykiem najważniejszych należności.
Na czym polega?
Klient końcowy (kontrahent) nie wie, że faktura została sprzedana faktorowi. Całość wygląda jak zwykła płatność do dostawcy.
Zalety:
- Nie wpływa na relacje z odbiorcą.
- Dyskretna forma finansowania.
Wady:
- Wyższe wymagania wobec firmy korzystającej z faktoringu (ryzyko spada na nią).
- Faktor musi ufać przedsiębiorcy.
Dla kogo?
Dla firm, które nie chcą ujawniać korzystania z zewnętrznego finansowania, np. z powodów wizerunkowych lub kontraktowych.
5. Faktoring eksportowy
Na czym polega?
Finansowanie faktur wystawianych zagranicznym kontrahentom.
Zalety:
- Obejmuje także monitoring i windykację międzynarodową.
- Często zawiera ubezpieczenie należności.
Wady:
- Dłuższy proces weryfikacji kontrahenta.
- Wyższe koszty transakcyjne.
Dla kogo?
Dla firm prowadzących sprzedaż eksportową z odroczonym terminem płatności.
6. Faktoring odwrotny (zakupowy)
Na czym polega?
To firma otrzymuje środki na zapłatę dla swojego dostawcy, a potem spłaca faktorowi w ustalonym terminie.
Zalety:
- Możliwość uzyskania rabatów za wcześniejszą płatność.
- Odciążenie budżetu.
Wady:
- To nie jest typowe „uwolnienie gotówki”, tylko przesunięcie płatności.
- Może wiązać się z prowizją lub odsetkami.
Dla kogo?
Dla firm z silnymi relacjami z dostawcami, które chcą wydłużyć czas płatności bez pogorszenia relacji biznesowych.
Porównanie rodzajów faktoringu
| Rodzaj faktoringu | Ryzyko | Widoczność dla kontrahenta | Koszt | Kiedy wybrać? |
| Pełny | Faktor | Tak | Wyższy | Chcesz bezpieczeństwa |
| Niepełny | Firma | Tak | Niższy | Masz solidnych kontrahentów |
| Mieszany | Podzielone | Tak | Średni | Chcesz chronić tylko wybrane faktury |
| Cichy | Firma | Nie | Wyższy | Chcesz dyskrecji |
| Eksportowy | Zależne | Tak | Wyższy | Sprzedajesz za granicę |
| Odwrotny (zakupowy) | Firma | Nie | Średni | Chcesz wydłużyć termin zapłaty dostawcy |
Jak dobrać rodzaj faktoringu?
- Masz dużych, ale opóźniających się klientów? → Faktoring pełny.
- Twoi klienci płacą na czas, ale potrzebujesz gotówki? → Faktoring niepełny.
- Eksportujesz towary z odroczoną płatnością? → Faktoring eksportowy.
- Nie chcesz, by klienci wiedzieli o faktoringu? → Faktoring cichy.
- Chcesz zachować płynność, ale nie chcesz brać kredytu? → Każdy faktoring będzie lepszy niż kredyt, ale warto zacząć od niepełnego.
- Potrzebujesz opóźnić zapłatę dostawcy, a nie klientowi? → Faktoring odwrotny.
Podsumowanie
Faktoring nie jest rozwiązaniem „jednym dla wszystkich”. Wybór odpowiedniego rodzaju zależy od:
- tego, czy chcesz przenieść ryzyko,
- relacji z klientem lub dostawcą,
- modelu biznesowego (B2B, eksport, produkcja, usługi),
- skali i stabilności przychodów.
Dobrze dobrany faktoring to nie tylko gotówka szybciej na koncie – to też mniejsze ryzyko, większe bezpieczeństwo i większa kontrola nad płynnością.